Banner
STRONA GŁÓWNA
POCZĄTKI DRUKU
DE BRY i MERIANOWIE
DIDOTOWIE
ELZEWIROWIE
ESTIENNE'OWIE
GIUNTOWIE
MANUCJUSZE
PIOTRKOWCZYKOWIE
PLANTINOWIE
SIEBENEICHEROWIE
SZARFFENBERGOWIE
ŹRÓDŁA
MAPA SERWISU
ANGLIA FRANCJA NIDERLANDY NIEMCY POLSKA WŁOCHY
Rodzina Elzewirów

Działalność w Lejdzie

Ludwik Elzewir (ok. 1540-1617) w 1580 roku osiadł w Lejdzie. Na decyzję osiedlenia się tam wpłynęła okoliczność, że miasto posiadało rozbudowujący się uniwersytet - tym samym praca dla drukarza była zapewniona. Początkowo Ludwik prowadził zakład introligatorski, następnie przerzucił się na księgarstwo. W 1583 roku ukazała się pierwsza książka wydana pod nazwą jego firmy, ale prawdopodobnie jeszcze obcym nakładem. Ludwik oparł swoje przedsiębiorstwo na zasadzie kontaktów międzynarodowych - jeździł na targi książek za granicę, zakładał tam swoje filie.

Firmę przejęli później dwaj synowie Ludwika - Maciej i Bonawentura. Dwaj inni - Ludwik II i Justyn jeszcze za życia ojca założyli samodzielne księgarnie w Hadze i Utrechcie.

Izaak Elzewir, wnuk Ludwika, w 1617 roku uruchomił własną drukarnię. W 1620 roku uzyskał stanowisko drukarza uniwersyteckiego, a w 1624 roku wszedł w posiadanie czcionek orientalnych z prywatnej drukarni orientalisty uniwersytetu w Lejdzie, Tomasza Erpeniusa. Jednak w 1625 roku z nieznanych przyczyn sprzedał drukarnię stryjowi Bonawenturze i starszemu bratu Abrahamowi, sam zaś został żeglarzem.

Bonawentura zajmował się księgarstwem, Abraham zaś stał na czele drukarni, którą rozbudował. Obaj przyczynili się do uznania swojego przedsiębiorstwa za najlepszą oficynę w Europie.

Po ich śmierci (1652) następcy nie zdołali długo utrzymać oficyny na wysokim poziomie. Syn Abrahama - Jan i syn Bonawentury - Daniel zakończyli współpracę po trzech latach. Po śmierci Jana w 1661 roku warsztat drukarski przez dwadzieścia lat prowadziła wdowa po nim, a następnie jego syn - Abraham (II). Dopiero po jego śmierci w 1712 roku oficyna w Lejdzie uległa likwidacji.


Działalność w Amsterdamie

Wnuk Ludwika Elzewira, a syn Justyna - Ludwik (III) Elzewir (1604-1670) założył w 1638 roku samodzielną oficynę w Amsterdamie. Stał się najwybitniejszym przedstawicielem swojej dynastii i najbardziej obrotnym handlowcem spośród księgarzy i drukarzy holenderskich XVII wieku. Na teren swojego działania świadomie wybrał Amsterdam, jako miasto najbardziej żywe pod względem handlowym, będące jednocześnie budzącym się ośrodkiem kulturalnym. W 1622 roku powstała tam wyższa szkoła Athenaeum Illustre. Podobnie jak oficyna w Lejdzie, również ta w Amsterdamie wykazywała dużą aktywność w kontaktach z zagranicą.

W 1655 roku do współpracy w oficynie przystąpił stryjeczny brat Ludwika, Daniel. Obaj zdolni wspólnicy przyczynili się do znacznego rozwoju przedsiębiorstwa. W 1664 roku Ludwik wystąpił ze spółki, Daniel natomiast, pomimo wybuchu wojny holendersko-angielskiej, utrzymywał zakład i szukał dla niego nowych materiałów wydawniczych. Oficyna amsterdamska załamała się nagle w 1680 roku z chwilą śmierci Daniela. Po śmierci jego żony, w 1681 roku oficynę zlicytowano.